Ngày 8/5, tại lễ bế mạc Đại lễ Phật đản Liên Hợp Quốc – Vesak 2025 tổ chức ở Học viện Phật giáo Việt Nam (huyện Bình Chánh), đại biểu từ 85 quốc gia và vùng lãnh thổ đã thống nhất ra Tuyên bố TP HCM, kêu gọi ưu tiên hòa bình, phát triển bền vững và công bằng kinh tế – thay vì chạy đua vũ trang hay khai thác cạn kiệt tài nguyên.

Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Giáo hội Phật giáo Việt Nam, trình bày Tuyên bố TP HCM gồm 7 điểm trọng tâm: đề cao đoàn kết và bao dung, nuôi dưỡng nội tâm an bình, khuyến khích tha thứ và hàn gắn, lấy lòng từ bi làm nền tảng phát triển, ứng dụng chánh niệm trong giáo dục, thúc đẩy hợp tác toàn cầu, và công bố Trung Quốc là nước đăng cai Vesak 2026.

Trong lời mở đầu, Tuyên bố TPHCM ghi nhận sự chuyển mình mạnh mẽ của đất nước Việt Nam, đặc biệt là chứng kiến những thành tựu to lớn trên mọi mặt đời sống, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội… trong đó nổi bật là TPHCM sau 50 năm thống nhất đất nước. Vị thế quốc tế của Việt Nam ngày càng được nâng cao và đóng vai trò quan trọng trong khu vực và trên thế giới.

“Lần thứ 4 Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc được tổ chức tại Việt Nam cho chúng tôi thấy rõ hơn thực tiễn đời sống tôn giáo phong phú, đa dạng, và tự do tại Việt Nam. Chúng tôi thấy rõ những cam kết mạnh mẽ và thực thi trong thực tiễn của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người dân”, lời mở đầu của Tuyên bố TPHCM nêu rõ.

Tuyên bố cũng khẳng định niềm tôn kính xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni – bảo vật Quốc gia Ấn Độ – và xá lợi Trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức của Việt Nam như những di sản thiêng liêng của nhân loại vì hòa bình thế giới, được tôn trí trong khuôn khổ Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2025 tại TPHCM.

Toàn văn Tuyên bố TPHCM dài 6 trang với 6 điều được thống nhất, gồm: (1) Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm; (2) Nuôi dưỡng bình an nội tâm vì hòa bình thế giới; (3) Tha thứ, chữa lành bằng chánh niệm và hòa giải; (4) Từ bi Phật giáo trong hành động: Trách nhiệm chung vì sự phát triển con người; (5): Chánh niệm trong giáo dục vì tương lai nhân ái và bền vững; (6) Thúc đẩy đoàn kết, nỗ lực hợp tác vì hòa hợp toàn cầu.

Kết lại tuyên bố, Ủy ban tổ chức Quốc tế Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc thông báo về việc phê chuẩn và ủng hộ Hiệp hội Phật giáo Trung Quốc đăng cai tổ chức Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc lần thứ 21 tại Trung Quốc vào năm 2026.

Tuyên bố TP HCM nhấn mạnh vai trò của trí tuệ Phật giáo trong giải quyết xung đột, bảo vệ nhân phẩm, gìn giữ hòa bình và môi trường sống. Cộng đồng Phật giáo quốc tế được kêu gọi tham gia vào các nỗ lực hợp tác toàn cầu nhằm xây dựng nền lãnh đạo đạo đức, phát triển công bằng và phục hồi sinh thái.

Bản tuyên bố kết luận:

“Tuyên bố TP HCM cần trở thành kim chỉ nam đạo đức và chiến lược cho một thế giới hòa bình, công bằng và bền vững.”

Vesak 2025 thành công trên nhiều phương diện

Diễn ra từ 6 đến 8/5, Đại lễ Vesak 2025 được đánh giá là thành công trên 4 phương diện chính:

Tâm linh: Lần đầu tiên hai xá lợi – của Đức Phật và trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức – được cung thỉnh, thu hút hàng triệu lượt người chiêm bái trên cả nước.
Văn hóa: Sự kiện kết hợp tinh tế giữa nghi lễ Phật giáo, nghệ thuật truyền thống và các hoạt động hiện đại như thả hoa đăng, triển lãm 87 bảo vật quốc gia về Phật giáo, tưởng niệm những người Việt đã hy sinh vì đất nước.
Học thuật: Hơn 1.200 đại biểu và học giả từ 85 quốc gia đã tham dự các hội thảo về hòa bình, giáo dục từ bi, chánh niệm, bình đẳng giới và hành động Phật giáo cho nhân loại.
Cầu nguyện: Hai buổi lễ cầu nguyện lớn – một vào tối 6/5 với hơn 16.000 người tham dự và một tại Núi Bà Đen chiều 8/5 – thể hiện ước nguyện sâu sắc về một thế giới hòa hợp, bao dung và không ai bị bỏ lại phía sau.

Phát biểu tại lễ bế mạc, Hòa thượng Phra Brahmapundit, Chủ tịch Ủy ban Quốc tế Đại lễ Vesak Liên Hiệp Quốc (ICDV), bày tỏ lòng tri ân sâu sắc trước sự hiện diện của các đại biểu để làm nên thành công của Đại lễ Vesak 2025. Ông cũng khẳng định Đại lễ Vesak lần thứ 20 năm 2025 đã đạt thành công tốt đẹp tại TPHCM.

“Đại lễ năm nay cũng đánh dấu cột mốc trọng đại với nước chủ nhà Việt Nam, khi các bạn kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước và 80 năm ngày Quốc khánh. Chúng tôi bày tỏ niềm biết ơn sâu sắc đến Chính phủ Việt Nam, Giáo hội Phật giáo Việt Nam và đặc biệt là ban tổ chức đã tổ chức thành công sự kiện này”, Hòa thượng Phra Brahmapundit chia sẻ.

Hòa thượng Phra Brahmapundit coi Việt Nam là trung tâm năng động của Phật giáo nhập thế. Sự “nhập thế” của Phật giáo Việt Nam thể hiện sống động qua hình tượng hoa sen.

“Đức Phật từng nói ‘đóa sen mọc lên từ bùn mà không nhiễm bẩn bởi bùn’. Đức Phật sống giữa thế gian mà vẫn không bị vướng mắc bụi trần. Cũng như vậy, người Phật tử không quay lưng với đời sống xã hội. Như một đóa sen, chúng ta tích cực dấn thân, chia sẻ nỗi khổ, niềm đau và lan tỏa tinh thần, trí tuệ trong từng hành động cụ thể”, Chủ tịch ICDV chia sẻ.

Hòa thượng Phra Brahmapundit kêu gọi đại chúng mang tinh thần Đại lễ Vesak 2025 vào đời sống, hiện thực hóa nguyên tắc đã đề ra trong Tuyên bố TPHCM. Ông kỳ vọng đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2025 mãi là dấu ấn của niềm hy vọng mới và quyết tâm chung của cộng đồng Phật giáo.

Với Tuyên bố TP HCM, Vesak 2025 đã để lại thông điệp đáng nhớ và ý nghĩa cho một kỳ Lễ Phật Đản vô cùng thành công tại Việt Nam.

Theo lịch trình VESAK 2025, ngày mai Việt Nam sẽ tiễn các đoàn đại biểu về nước.